۱. این درست که مهدویان در بخش عمدهای از فیلمهایش، داستانهای پلیسی و معمایی را با تمرکز بر پروندههای امنیتی تجربه کرده ولی این بار در «مرد بازنده» دارد بطور مشخص قواعد ژانر پلیسی را مشق میکند. این اتفاق خوبی است. فیلم کم و کاستیهایی دارد، هم در فیلمنامه و هم در اجرا ولی تلاش او در ساختن یک شخصیت کاراگاه کلاسیک و تعریف کردن کملکنت یک داستان پلیسی معمایی با استفاده از مولفههای مشخص ژانر، قابل توجه است. فیلم همانند کارهای پیشین مهدویان، درگیر کننده است. او بلد است چطور تماشاگرش را مرعوب فضا کند و همین مساله معمولا موجب میشود برخی از کاستیها و حفرهها در دیدار اول کمتر به چشم بیاید.
۲. طبیعتا تمرکز فیلم روی کاراکتر اصلی است؛ مردی پخته، باهوش، سمج، تنها و غیر قابل مذاکره با روشهای کاری گاه متفاوت که قرار است تهِ ماجرایی را دربیاورد ولی هم در فیزیک ظاهری و هم زندگی خانوادگی ضعفهایی دارد.
ضعفهای شخصی که در وجود شخصیت اصلی کاشته شده، بلاتشبیه، آدم را یاد الگوی سرگیجه، محله چینیها و حتی بیخوابی میاندازد. اما برخی از این نقطه ضعفهای شخصی، در فیلم مهدویان چندان کارکرد دراماتیک نمییابد و دکوراتیو است.
مهدویان توانسته پروسه تغییر آرام کاراکتر را در مواجهه با فرزندش درست نشانهگذاری کند و خوب دربیاورد. تغییری که ریشه در درک شرایط امروز دارد و منجر به تغییر رفتار او با نسل تازه و تغییر اولویتهای کاراکتر میشود.
۳. قهرمان قصه به عنوان کاراکتری که مجری قانون است، در فرایند پیگیری پرونده، خودش قانون را زیرپا میگذارد و نهایتا مورد تایید سیستم حاکم هم قرار میگیرد. اما چیستی و چگونگی این روابط پیچیده و مبهم، نه زمینه سازی میشود و نه نسبت پرسوناژ اصلی با سیستم روشن میشود. از سوی دیگر مجموعه پلیس که در فیلم ساخته میشود، چندان ایرانی نیست.
در یک قصه پلیسی آنچه بیش از همه مهم است، جزییات دقیق داستانی و روشن کردن زوایا و دقایق، برای مخاطب است. نویسندگان «مرد بازنده» اما با وارد نشدن به جزییات پرونده فساد، در بخش ماجرای پلیسی، فیلمنامهای مبهم نوشتهاند که کمتر آدرس روشنی از چیستی و چگونگی فساد در طبقه نزدیک به قدرت به دست میدهد. از این رو هرگز نقد فساد و نقد قدرت اتفاق نمیافتد و فیلم در این باره بشدت محافظهکار است. پرسوناژی که ظاهرا همهچیز دان این پرونده است و نماینده سیستم امنیتی به شمار میآید هم آنقدر پر از ابهام و بی شناسنامه است که مثل سایه میآید و میرود و نمیشود چندان جدی اش گرفت.
۴. اساسا به گمانم مشکل اصلی فیلمهای مهدویان در همین نقطهی مواجهه با قدرت و سیستم است. نکتهای که در برخی موارد، بسیاری را از فیلمهای او خشمگین میکند همین است. مهدویان همواره سیستم حاکم را یک پدیدهی بی نقص و خداگونه میبیند که بر همه چیز مسلط است و همه، بازیگران سیستم اند و سیستم است که تاریخ را به هر روایتی بخواند و بنویسد همه باید بپذیرند.
در ژانر پلیسی یکی از محورهای مهم، نقد فساد سیستم هم هست. مهدویان در فیلمهایش معمولا این بخش را نادیده میگیرد و بسیار احتیاط میکند. این موضوع تنها در «شیشلیک» کمی به چشم میآید.
تلاش جواد عزتی برای بازی در نقشی بسیار مسن تر از خودش با گریمی سنگین و تغییر صدا، احتمالا برای خود او تجربه جذابی به شمار میرود ولی خروجیِ کار در مجموع، موفق نیست و امتیازی برای او محسوب نمیشود.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- دوربین فرانسوی در جشنواره مستند کانادا
- «تمساح خونی» رکورد فروش افتتاحیه سینمای ایران را شکست
- در گفتوگوی کیوان کثیریان با بهنام بهزادی و مجید بزرگر مطرح شد/ پروانه ساخت دیگر موضوعیت ندارد
- «تمساح خونی» در سینماها/ رونمایی از پوستر فیلم جواد عزتی
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- هوشمندی در آفرینش موقعیتهای کمیک/ نگاهی به فیلم «تمساح خونی»
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- بازیهای خوب در فیلم خوب/ نگاهی به «تمساح خونی»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- سینماسینما/ گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
آخرین ها
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
- تمرینات فشرده «مجنون آن لیلی» ادامه دارد
- مراسم بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه سینما
- فوت مستندساز و همسر فرانسیس فورد کاپولا/ النور کاپولا درگذشت