فیلم «فصل هرس»، به کارگردانی لقمان خالدی، یکی از فیلمهای مطرح نهمین جشنواره فیلم «سینما حقیقت» بود که توانست در بخش ملی جشنواره در سه رشته بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نامزد دریافت جایزه شود و نهایتا شب گذشته در اختتامیه این جشنواره با دست پُر به خانه رود. داستان فیلم درباره مردی است به نام «قاسم تکدهقان» که ادعا میکند داروی سرطان را کشف کرده و به دنبال ثبت آن است؛ اما نگرانی زیادی از دزدیدهشدن فرمول این دارو دارد، بههمیندلیل دنبال فردی معتمد برای ثبت این فرمول است.
به گزارش سینماسینما؛ به همین مناسبت، با لقمان خالدی درباره این فیلم گفتوگو کردیم.
به نظر میرسد فیلم «فصل هرس» بیش از اینکه بخواهد جامعه و بیاعتمادی موجود درآن را به تصویر بکشد، مستند پرتره درباره آقای تکدهقان است. از ابتدا روی این مسئله فکر کرده بودید؟
واقعیت این است من همیشه برای خودم قانونی گذاشتهام که وقتی فیلمی میسازم، اگر زمانی داستان فیلم لو برود، فیلم من جدای از آنکه همگان میدانند، چه چیز جدیدی برای تماشاگر خواهد داشت، آیا تماشاگر با لایههای عمیقتر آن سوژه مواجه خواهد شد؟ برای مثال موضوع این فیلم من درباره آقای قاسم تکدهقان است. من سعی کردم دوربین خودم را در جایی قرار دهم که تابهحال کسی اینگونه ایشان را ندیده باشد؛ بنابراین میتوانم بگویم خواستم هم درباره اجتماع بگویم و هم شخصیت و تلاش پرثمر آقای تکدهقان را به تصویر بکشم؛ بنابراین هر دو مسئله در فیلم وجود دارد؛ چراکه هدفم این بود تأثیر فضای جامعه بر آقای تکدهقان و همینطور عکس آن، تأثیر ایشان بر اجتماع پیرامونش را به نمایش بگذارم.
البته با توجه به آنچه در فیلم شما گذشت، بهنظر میرسد ورای واکاوی اجتماع در فیلم هم وجود دارد، شخصیت آقای تکدهقان برجسته شده است. ضمن اینکه فیلمساز همیشه آگاهانه و ریاضیوار همه مسائل را در فیلمش در نظر نمیگیرد، بلکه ناخودآگاهش منبع الهام اوست که نکته مهمی است. حتما شما هم ناخودآگاه به این سمت کشیده شدید. نظرتان چیست؟
از حرف خودتان استفاده میکنم که شاید این ناخودآگاه در فیلم من هم تأثیر گذاشته و چنان شده که شما میگویید؛ بنابراین خوشحال میشوم منتقدان به وجوهی از فیلم اشاره میکنند که برایم تازگی دارد؛ اما آگاهانه روی این مسئله تأکید داشتم که این آدم را درست تصویر کنم؛ برای مثال قصدم در مهندسی درام که بهوسیله تدوین بهوجود آمد این بود که از دل واقعیت زندگی آقای تکدهقان، مسائل را بازتعریف کنم. گاهی اوقات پیشآمده فیلمسازی نگاه خود را بر سوژه تحمیل میکند، درصورتیکه واقعیت چیز دیگری است؛ اما من سعی کردم از خود شخصیت آقای تکدهقان در فیلم بهره بگیرم. نکته جالب برای خودم این بود که وقتی ایشان فیلم را دیدند، خودشان تعجب کردند؛ چراکه کشفی از شخصیت خودشان را در «فصل هرس» دیدند که برایشان جذاب بود.
چرا در جایی از فیلم در نقش منتقد حضور پیدا میکنید و به آقای تکدهقان میگویید که ممکن است تمام حرف شما هم درباره تأثیرات داروی کشف سرطان درست نباشد؟
من تلاش کردم قضاوت نکنم. همه در فیلم متوجه میشویم که ایشان داروی ضد سرطان را کشف کردند؛ ولی هنوز به ثبت نرسیده است. ضمنا چنین سؤالاتی را اطرافیان هم از او میپرسند؛ اما درنهایت بگویم که من خودم به دنبال مسئله دارو به آن معنا نبودم؛ بلکه من به بهانه دارو سعی کردم به تلاشهای آقای تکدهقان و واکنش جامعه و متولیان مسئله موردنظر آقای تکدهقان بپردازم و اینکه چرا جامعه ما اینگونه شده. اینکه سرطان مهلکتری در جامعهمان وجود دارد به نام بیاعتمادی!
یکی از مسائل فیلم، رازآمیزبودن آن است. بالاخره فرمول داروی کشف سرطان سربهمهر باقی ماند. ضمن اینکه بهنظر میرسید که شخصیت اصلی همچنان ناشناخته است. تحلیلتان چیست؟
خب آقای تکدهقان در این مسیر خیلی زحمت کشیدند. حدود ١١ سال وقت گذاشتند و خیلی جاها بهتنهایی سختیها و مشکلات را به دوش کشیدند؛ بنابراین بهتصویرکشیدن و بازگوکردن همه مسائل به این راحتی نیست. من فقط خواستم تلاشهای ایشان را در این مسیر یادآور شوم.
اصلا چرا مسئله سرطان و داروی رهایی از آن برایتان مهم بود؟
واقعیت این است که من دو نفر از عزیزانم را به دلیل بیماری سرطان از دست دادم. سرطان نهتنها مشکل من و ما، بلکه مشکل جهانی است. اصلا دوست داشتم با سرطان رخبهرخ شوم. در حقیقت دغدغههای درونی من و آقای تکدهقان در یک جایی به هم پیوند خورد؛ یعنی بعد از جستوجوهایم، ناگهان با آقای تکدهقان آشنا شدم.
آقای تکدهقان با وجود بیاعتمادیاش، چگونه به شما اعتماد کرد و اجازه داد که دربارهاش فیلم بسازید؟
سؤال بسیار خوبی است. واقعا کار سختی بود. من حدود دو ماه با ایشان، تقریبا هر روز، دیدار داشتم. ضمنا ایشان بسیار باهوش هستند. درباره من تحقیق کردند. فیلم قبلیام را دیدند؛ حتی عکسهای من را در اینترنت جستوجو کردند و به من گفتند عکسهایت از خودت جوانترند! درباره فیلم قبلی من «کمی بالاتر» که داستانش درباره رفتگری بود که رمان مینوشت شنیده بود که بعد از فیلم سرنوشت شخصیت داستان عوض شده و الان در کتابفروشی کار میکند. از این حرکت خوشش آمده بود.
پس بالاخره سینما پیروز شد؟
خب دوربین میتواند اتفاقات فوقالعادهای را در زندگی آدمها رقم بزند.
منیع: شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- رویداد «مروری بر سینمای مستند ایران» در استان زنجان برگزار میشود/ نمایش فیلم و برگزاری کارگاه
- مرتضی پایهشناس: با آنچه درباره سینمای داستانی میدانیم از مستند حرف نزنیم
- خبرهایی از پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- ۶۵۰ مستند متقاضی حضور در پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت شدند
- آغاز رسمی طرح «اکران حقیقت»/ برگشت سرمایه در سینمای مستند را جدی بگیریم
- «سیاوش در آتش» در راه جشنواره «سینماحقیقت»
- انتشار نسخه تصویری مسترکلاس فرهاد ورهرام با موضوع «کلیاتی درباره مستند مردمشناسی»
- «سینماحقیقت» در سیما/ تازههای سینمای مستند را در «سینماحقیقت» ببینید
- به شخصیتهای فیلمتان نزدیک شوید/ توصیههای «مهرداد اسکویی» درباره مستندسازی
- محمد حدادی: قائل به تفکیک میان سینمای مستند و داستانی نیستم
- اختتامیه جشنواره سینما حقیقت / گزارش تصویری
- گذری در جشنواره سینما حقیقت / گزارش تصویری
- افزایش رقم جوایز جشنواره سینما حقیقت
- نقد و بررسی ۲ فیلم در کانون فیلم سینماحقیقت
- دهمین دوره «جایزه شهید آوینی» برگزار میشود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
آخرین ها
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند
- شب تئاتریها برای شمس لنگرودی
- معرفی یک کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- صحرا اسداللهی از جشنواره بیروت جایزه گرفت
- «شهرک» به «کازابلانکا» رفت
- در جشنواره فیلم کلاسیک؛ جشن ۳۰ سالگی «داستان عامهپسند»/ بازیگران گرد هم آمدند
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟