سینماسینما، شادی حاجی مشهدی
«روسی»، چهارمین فیلم بلند امیرحسین ثقفی، با الهام از پروتاگونیستهای فیلمهای وسترن قصهای آکنده از کینه و انتقامجویی دارد که با ورود به جهان زنگارگرفته شخصیتهای مرزبندیشدهاش به پیش میرود. مرزهایی که به تبعِ غلبه طبیعت بر تمدن و پلیدی بر پاکی، اثری رازآلود و پرخشونت را خلق کردهاند. در «روسی» فرم و فضاسازی به اندازه متن و دیالوگ مهم است و رمزگشایی از ناپاکیها و فرجامطلبی برای گناهان گذشته، به تباهی و سرگشتگی قهرمانان خسته و ناسور آن در امروز ختم میشود.
ثقفی در «روسی» عشق و حسرت را با خشم و انتقام گره میزند و با یک رویکرد فرمالیستی و وسترنگونه از خاک و باد و باران، برای قهرمانانش جهانی آخرالزمانی پدید میآورد. اینبار قصه نخنما و تکراری تجاوز و انتقام و عشقهای نافرجام، در دایرهای از فضاسازی، رمزپردازی و با اغراق در بدن و بیان بازیگران روایت میشود. چکیده این قصه نحیف که فاقد مقدمهچینی مناسب در شخصیتپردازی است، در این چند جمله خلاصه میشود: توماج (امیر آقایی) در زندان میفهمد که به همسرش مرجان (طناز طباطبایی) تعرض شده و از زندان به قصد انتقام میگریزد. مرجان که روزگاری عاشق یوسف (میلاد کیمرام) بوده، توماج را پس میزند. یوسف و ابراهیم (صابر ابر) برادرند، یوسف سرگشته است و خود را به سبب گناهی که نمیدانیم چیست، مستوجب عقوبت میداند. ابراهیم درمانده و الکلی است؛ پدر دخترک کر و لالی که در آلونک مکانیکی روزگار میگذراند و حقیقت را تا آنجا که میتواند، از توماج پنهان میکند. مسائل گنگ زیادی وجود دارند که باید تا پایان فیلم آشکار شوند، اما روند این کشف و شهود کند و کرخ و بیشاخوبرگ است. خشم فروخورده و مازوخیستیک مرجان، گذشته خاکگرفته توماج، مکافات عمل اشتباه یوسف و دلیل فرارش از معشوق، تنهایی و دائمالخمری ابراهیم، خطای بزرگ عطا (برادر توماج) و سرگذشت تلخ پدر، درباره دختر بینوا و مهاجر روس، که سرآغاز رشته این همه گناه نابخشودنی است… قاببندیها در این فیلم چشمنواز و حسابشده است و در طراحی میزانسن به عناصر بصری ثابت و متحرک در هر نما دقت شده. حرکت دوربین بهویژه در نماهای لانگ شات و اکستریم لانگ شات، نشان از وسواس کارگردان در استفاده از عناصر طبیعی و واقعی موجود در صحنه دارد. که نمونههای مشابهش را در آثار برجسته سینمای وسترن یا نماهای کارت پستالی آنجلو پولوس هم پیشتر دیدهایم. زمان و مکان در «روسی» معلوم نیست و فیلمساز با تاکید بر این بیهویتی، بستر قصه را از جغرافیا و تاریخ جدا میسازد تا بیشتر به سرگشتگی و برزخ درونی شخصیتهایش نزدیک شود.
موسیقی کارن همایونفر نکته بارز و مثبت دیگری است که با فضای کلی فیلم همخوانی دارد و با الهام از حس خشم و ندامت جاری در فیلم ، مخاطب را درگیر و مجذوب خود میکند. ثقفی در «روسی» اگرچه با تاثیر از رویارویی درونی شخصیتهایی که دنیای اطرافشان برای آنها تنگ است و خواهان عصیان و سرکشیاند، میخواهد به مفاهیم مورد ستایش در سینمای تارکوفسکی یا برسون نزدیک شود، اما بهوضوح از سویه دغدغهمندی معنوی و بازگشت به ریشه و تبار آدمی در کنار تصویرسازی و تعبیرپذیری در این ساختار فرمگرا غافل میشود. او انبوه گزارهها و اطلاعاتی را که باید از راه تصویر به بیننده منتقل شود، از راه کلام و دیالوگ به بیننده میرساند. آن هم به شکل فریادهای خشمگین و ضجههای دردآلودی که به واقع هنوز ریشههای منطقی آنها را درک نکردهایم. همه آنچه باید بدانیم و بفهمیم، از دهان آدمهایی به گوش میرسند که در این مدت نتوانستهایم با آنها همذاتپنداری کنیم و این اصلیترین مسئله «روسی» است.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
- ابوالفضل جلیلی: مشکل فیلمهای من این است که مردم را به فکر میاندازد
- آئین دیدار با عوامل فیلم «یلدا» برگزار شد/ گپی با فروغ قجابگلو بازیگر فیلم مسعود بخشی
- گفتوگو با امین قدمی، کارگردان «روزگار یک چهل ساله»/ این هشدار را جدی بگیرید!
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
آخرین ها
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند
- شب تئاتریها برای شمس لنگرودی
- معرفی یک کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- صحرا اسداللهی از جشنواره بیروت جایزه گرفت
- «شهرک» به «کازابلانکا» رفت
- در جشنواره فیلم کلاسیک؛ جشن ۳۰ سالگی «داستان عامهپسند»/ بازیگران گرد هم آمدند
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد