سینماسینما، رضا دانش پژوه
اگر همه مباحث تکنیکی و فنی فیلم را از منظر فیلمنامه و کارگردانی کنار بگذاریم و به بررسی موقعیت کاراکترهای زن فیلم دقت بیشتری کنیم ، متوجه یک جریان حماقت بار و به شدت فرسایشی می شویم. اینکه چقدر جامعه ایرانی همچنان درگیر مناسبات بیخود و مخاطره آمیز ارتباطی هستند. ارتباطات تقریبا عقیم خانوادگی و حتی عدم کنترل بر روی اجرای دستورالعملهای فرسوده زندگی ایرانی.
در فیلم جان دار قتلی روی می دهد. اما مناسبات روی دادن قتل را به دقت مرور کنید. چرا قتل روی می دهد؟ پاسخ را به شکل ساده اینطور می شود داد که؛ به علتی که مقتول قصد بر هم زدن عروسی را داشته است . اما مسله فیلم به شکلی روایت می شود که ما نگران خانواده ای هستیم که حماقت بار موجب مرگ شده اند. اما قربانیان اصلی این ماجرا همچنان زنان هستند. نکته اینجاست که اگر خانواده عروس، خود را جایگاه بر حق می دانند ، چرا برای اصلاح وضعیت وخیم خانواده ، پیشنهاد طلاق و ساخت و ساز با خواستگار سابق و برادر مقتول را می دهند ؟ این بحران وضعیت مبتلا به جریان مردسالارانه و دگم روابط اجتماعی و مذهبی ایران است. اساسا این چنین برداشت می شود که شرع در زندگی ایرانی جایگاه واقعی ندارد و ریاکارانه و مسالمت آمیز می شود از مناسبات شرعی گذشت . اما آنچه روز به روز قوی تر می شود ، عرف در جامعه ایرانی ست. عرف می تواند موازین دینی و شرعی را به راحتی دور بزند. چرا که الزاما اهمیت شرع به شرط پذیرش عرف مورد تایید می شود و نتیجه این ریاکاری اجتماعی ، ثبت قوانین و مقررات شفاهی که برای فرار از پاسخگویی های منطقی تدارک دیده شده است.
در جامعه ایرانی همچنان که فیلم جان دار نشان می دهد ، زنان باید ابزار لذت جنسی و بله قربان گوی میادین اضطرار باشند. سلسله رویدادهای فیلم ، جامعه را فاقد عنصر عشق به زنان نشان می دهد. رویکرد جانبدارانه از خانواده قاتل و وارونگی حق و حقدار تا پایان فیلم ادامه می یابد .اما آنچه در واقع پیروز می شود حق است و مجازات کج سلیقگی های اخلاقی امری بدیهی جلوه داده می شود.اینجا شرع بر عرف ساختگی و دست و پاگیر پیروز می شود. حکم ارباب و رعیتی حاکم بر فیلم ، برخاسته از جامعه کمتر توسعه یافته ایست که هنوز چالش های اولیه تقسیم مصائب را از سر نگذرانده است و الزامی نیز بر این شکل همزیستی منصفانه ندارد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نخستین تصویر و اطلاعات از فیلم پر بازیگر جشنواره فجر/ «یادگار جنوب» آماده نمایش شد
- فیلمنامه «شنای پروانه» از اسپانیا جایزه گرفت
- گفتوگو با نویسندگان «شنای پروانه»/ در دل یک ملودرام اجتماعی یک قهرمان پرورش دادیم
- برترین بازیگر مرد سال ۹۸ (۴)/ بابک حمیدیان، علی شادمان
- گزارش فروش هفتگی سینمای ایران/ خواب زمستانی سینما
- “جاندار” با ۴۰۵ میلیون تومان شروع کرد
- پوستر «جان دار» منتشر شد
- «تیغ و ابریشم»/ پیشنهادهای لذتبخش برای اکران پاییز
- نگاهی به جان دار / چالشی استخوان دار
- یادداشتی بر فیلم «جاندار»/ سوژه ای تکراری، پرداختی نو
- نگاهی به پنج فیلم جشنواره / از «جان دار» و «زهر مار» تا «ایده اصلی» و «متری شش و نیم» و «بیست و سه نفر»
- به روایت یک شاهد عینی / نگاهی به فیلمهای دو روز نخست جشنواره/ از درخونگاه و مردی بدون سایه تا روزهای نارنجی و جاندار و آشفتگی
- روزانهها از جشنواره سی و هفتم فیلم فجر / نگاهی به دو فیلم جاندار و آشفتگی
- جاندار؛ قصه ای پرکشش که در پایان رها می شود
- یادداشتی درباره فیلم جاندار / دراماتیکترین حالت بخشش
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
آخرین ها
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو