عمادالدین باقی در شرق نوشت :
باید بگویم که من متخصص و منتقد سینما نیستم و معمولا در زمینههایی که رشته تخصصیام نیست نظر کارشناسی نمیدهم و الان فقط بهعنوان یک نویسنده و محقق جامعهشناسی و مثل تمامی مردمی که تفننی فیلم میبینند و ممکن است در این میان نظری داشته باشند، درباره تأثیر سینمای علی حاتمی صحبت میکنم. سال گذشته بود که در قطعه نامداران و هنرمندان بر سر مزار علی حاتمی رفتم. به نظرم ادای احترام به شخصیتهایی نظیر او واجب است، چراکه نسل ما از طریق آثارشان با آنها ارتباط داشتیم. من به فیلمهای ایرانی علاقه زیادی ندارم، بهخصوص که در دوره بعد از انقلاب بهخاطر انواع فیلترها خیلی تصنعی شدهاند، اما بعضی فیلمهای ایرانی شاهکارند. سلیقه من به فیلمهایی با تم تاریخی، اجتماعی و سیاسی نزدیک است؛ فیلمهایی که اساسا مبتنیبر واقعیت است، به این دلیل گرایشم به فیلمهای علی حاتمی بیشتر بود؛ از فیلم «طوقی» که پیش از انقلاب ساخته شد و در نوجوانی دیدهام تا فیلمها و سریالهایی که بعد از انقلاب ساخت مانند کمالالملک، سریال هزاردستان و سریال سلطان صاحبقران. علی حاتمی از نظر من آدم خلاق و مؤسسی بود. نمیگویم صاحبسبک، چون ممکن است کسی صاحب سبکی باشد که از خودش نیست. او مؤسس بود؛ فیلمسازی که علاقهمندان فراوانی داشته و دارد. علی حاتمی همیشه برایم قابل احترام است، چراکه توانست در فضایی پر از محدودیت و خط قرمز فیلمهای ماندگار و مفیدی بسازد. قطعا هنر یک هنرمند هم همین است. اینکه کسی با امکانات هالیوود فیلم درخشان بسازد هنر هست، اما اینکه کسی با دست خالی فیلم درخشانی در تراز هالیوود بسازد هنرمندانهتر است. به نظرم مهم این است که او در چه جغرافیایی زیست و کار کرد و توانست آثار شاخصی بسازد. جدا از آثار سینماییاش، او ساخت شهرکی را برای تسهیل نشاندادن تهران قدیم بنا کرد که به مرور تبدیل به یکی از مراکز گردشگری شد و توانست پایهای برای بسیاری از فیلمسازان دیگر باشد.
به نظرم اگر هر شخصی اینچنین میراثی از خودش بهجا بگذارد، عظمتی از میراث برای این کشور باقی خواهد ماند. اما نکتهای که در آثار حاتمی برایم جالبتوجه است و با توجه به دیدگاهی که درباره سنت و تجدد دارم به او احساس نزدیکی بیشتری میکردم تا خیلی از روشنفکران دیگر این بود که علی حاتمی به «سنت» بها میداد. به ایران و فرهنگ ایران توجه میکرد. جنبه فولکلوریک فیلمهایش هم برایم جذاب بودهاند. برای من که علاقههای جامعهشناختی و مردمشناختی دارم، ادبیات عامه در آثارش منعکس میشد. کلمات قصاری که در فیلمهایش بود به مرور زبانزد مردم شد. شاید این جمله را از بسیاری از مردم و در مقالهها و سخنرانیها شنیده باشید که «آیین چراغ خاموشی نیست» یا «همه عمر دیر رسیدیم»؛ این جملات زبان حال خیلی از مردم است و اینقدر ساده و روان در آثار حاتمی بیان میشد که در میان ادبیات مردم رسوخ کرد. از سوی دیگر آثار علی حاتمی در کنار ویژگیهای بصری تحسینبرانگیزش، حرفها و نقدهایی را غیرمستقیم مطرح میکرد. در هزاردستان ظاهرا داستانی تاریخی را میبینید، اما بهراحتی میتوان مشابهسازی کرد؛ مثل بحث قتلهای زنجیرهای که معمولا در آذرماه دربارهاش بیشتر صحبت میشود. با هزاردستان میشود به قتلهای زنجیرهای نگاه کرد. جای حاتمی در سینمای ایران خالی است و حیف که او را زود و در سن کم از دست دادیم.(روزنامه شرق، شماره ۳۳۰۹ پنج شنبه ۱۵ آذر۱۳۹۷ص۱۰).
کانال گفتارهای باقی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- یکی از یادگاریهای علی حاتمی در موزه سینما/ دفترچه دیالوگهای «حاجی واشنگتن» + عکس
- حسن فتحی ، علی حاتمی و تحریف تاریخ
- گرامیداشت یاد علی حاتمی در برنامه سینماتک خانه هنرمندان/ نعمتالله: پا جای پای سنتهای فیلمسازی علی حاتمی گذاشتهایم که پیش میرویم
- مصطفی جلالی فخر : فیلم های علی حاتمی می تواند باعث جذب گردشگر به ایران شود
- علی حاتمی و ایرانِ آرمانی
- علی حاتمی اعتقاد داشت جلال مقدم،اکبر عبدی و فرامرز صدیقی صداهای قابل توجهی ندارند
- علی حاتمی از کسی تقلید نکرد
- چشم ها چه را میبینند؟/ یادداشتی از عمادالدین باقی
- معیریان در آستانه روز ملی سینما با موزه سینما مطرح کرد/ حاتمی میگفت عبدالله اسکندری و جلالالدین معیریان شمس و مولانا هستند
- خانه ایرانی، خانواده ایرانی، مادر ایرانی در «مادر» علی حاتمی
- انتشار گفتگویی منتشرنشده از محمدعلی کشاورز/ هر فیلمی که بازی میکنم خودم را محاکمه میکنم که آیا کاری که کردم درست بوده
- فاطمه معتمدآریا از حضورش در سینما گفت/ نقش دختر لر برایم هدیه الهی بود/ بازی نکردن در «مادر» تنها افسوسی است که دارم
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش چهاردهم
- برشهای کوتاه/ تصاویری از نقشآفرینی بهروز وثوقی در فیلم طوقی
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش دوازدهم
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
آخرین ها
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور