سینماسینما، شهرام اشرف ابیانه
«دیوار آبی» میتوانست از آن مستندهای افشاگرانه باشد که البته الان هم هست، اما بار زیباییشناسانه فیلم کمرنگ است. فیلم جسارت مضمونی دارد و روان هم روایت شده و از چشماندازی تقریبا نو به موضوع پل صدر تهران و معضلات محیط زیستی و انسانی آن برای ساکنان حومه پل پرداخته. از بخت بد اما وجه ژورنالیستی کار غالب است. به همین خاطر فیلم شلخته مینماید. تصاویرش دمدستی و انگار از روی اضطرار گرفته شده. فیلمسازان خواستهاند با نماهای هلیشات این نقیصه را بپوشانند. استفاده زیاد از نماهای هوایی اما از تاثیر آن میکاهد.
ایماژهای بصری و نشانههای سینمایی کار نه که نباشد، گزنده و جاندار نیست. فیلم با همه جسارت در طرح مسئله، تنها به روایت ساکنان آپارتمانها و خانههای اطراف پل و چند کارشناس شهری و معماری و محیط زیستی بسنده کرده. به عنوان مخاطب از خود میپرسیم دیگر طرفهای درگیر ماجرا کجایند؟ اینکه طراحان پروژه حاضر به مصاحبه نبودند، بهانه مناسبی نیست. مسئولان غایب را بایست به درون بازی کشید. اگر عمق و غنا برای مستندمان میخواهیم، باید حضور حریف را در کار قطعی کرد، حتی اگر خودش نخواهد و حتی اگر این کار تبعات حقوقی برای سازندگان بیاورد.
سوژهایی که مایکل مور، مستندساز آمریکایی، رویشان دست میگذارد، کم حساسیتبرانگیز نیست. در آنها هم مسئولان تمایلی به شراکت در این بازی ازپیشباخته ندارند، اما آنها از سوی فیلمساز به این بازی کشیده میشوند، بدون آنکه خود بخواهند. اتفاقا مستندساز کاربلد راههای گریز برای نیفتادن به دام حقوقی آن طرف ماجرا را پیدا میکند.
با این همه، «دیوار آبی» را صادقانهترین مستند این سالها دیدهام. مستندی که حرفهای درگوشی مردم در کوچه و خیابان و تاکسی و اتوبوس را از زبان کارشناسان بهصراحت بیان میکند. هدفگیری سازندگان هم درست است. از موضوع دور نمیشوند. تضادهای معنایی تصاویر فیلم نیز جلب توجه میکنند، هر چند کمرنگورو باشد.
کاش فیلم ریشههای شکلگیری پروژه احداث پل صدر را نیز مدنظر قرار میداد. فیلمسازان اما بیشتر دغدغه محیط زیستی دارند. راویان اغلب به خاطر شاید امنیتشان پنهاناند و ما صدایشان را میشنویم. تنها کارشناسان رسمی محیط زیستی و شهریاند که آشکار رو به دوربین نظر میدهند. «دیوار آبی» ما را به این فکر میاندازد در شهری که زندگی میکنیم، چه بیشمار بیقانونی در سطح کلان میشود، اما چون شبکه اطلاعرسانی درست و رسمی و فراگیری در این زمینه وجود ندارد، از آنها بیخبریم.
دوست داشتیم فیلمی با چنین سوژه نو و جهتگیری انتقادی جسورانهاش را با مشخصههای سینمایی نابتر ببینیم. ترفندهای صوتی و تصویری استفادهشده برای فیلم مثل صدای صحبتهای واعظی مذهبی روی تصاویر شهری، بیشتر مناسب فیلمهای آماتوری است. دغدغه محیط زیستی سازندگان اما فیلم را سرپا نگه داشته. «دیوار آبی» داستان شهری را میگوید که به کما رفته. فیلم داستان این به کما رفتگی است در هیاهوی سروصدای ماشینهایی که میگذرند و میگذرند.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اخراجیها/ نگاهی به فیلم «خروج»
- بیحاصل!/ نگاهی به فیلم «خروج»
- گفتوگو با مهرشاد کارخانی/ جورقانیان عاشق واقعی سینما بود
- حتی اگر برای هیچکس مهم نباشد/ نگاهی به مستند «تیتراژ در سینمای ایران»
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ با زندگی، زندگی کنید!
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ پا روی زمین واقعیت و سر در تخیل داستان
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ سه میلیمتر، راه زندگی من را عوض کرد!
- گفتوگو با ژرژ هاشمزاده، کارگردان «در سکوت»/ معتقد به مانیفست دادن نیستم
- سونامی سرطان و سینما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالیست»
- داشتن یا نداشتن/ نگاهی به فیلم “زغال”
- عجایب و غرایبی به نام «کتاب آشپزی»/ نگاهی به فیلم «کتاب آشپزی»
- جهان برزخی متوسط / نگاهی به فیلم “روسی”
- حسرت/ نگاهی به فیلم «سورنجان»
- سکوت به مثابه فریاد/ نگاهی به فیلم “در سکوت”
- تمام داشتههای پنهان ما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
آخرین ها
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی