سینماسینما، مینو خانی
در سیاهی پرده، نوری در مرکز چشم را خیره می کند. بعد یک ماشین جیپ در دل کویر جوش می آورد و راننده جوان دبه آب تقریبا خالی را ناشیانه روی موتور می ریزد. بعد یک تماس ناموفق، یک نقشه و جهت یابی و بعد دبه به دست در دل کویر پای پیاده تا آشنایی با پیرمرد قالی باف- در یک خانه گلین که با نخ های رنگی و یک قالی زیبا مزین شده – و ازدواج با عروس قنات پیش می رود. این مسیر کمی تعجب برانگیز و سورئال برای به تصویر کشیدن یک باور کهن است که امروز به یک معضل و مشکل جدی تبدیل شده است؛ آب، تقدس و کمبودش در ایران و جهان که بسیاری بر این باورند موضوع جنگ جهانی سوم خواهد بود؛ جنگ بر سر آب.
«خواب آب» تازه ترین ساخته فرهاد مهرانفر است که معضل کمبود آب را به یک باور کهن اسطوره ای پیوند زده است؛ عروس قنات که در مناطق کمباران یکی از باورها و مراسم بهجامانده از دل تاریخ ایران زمین خصوصا در دوران ستایش «آناهیتا»، الهه آب، و «تیشتر»، ستاره باران، است. این باور بر این است که برای پربار کردن آب قنات، باید زن/ دختری به عقد قنات درآید تا زن که نماد زایش و زندگی است، باعث ازدیاد آب شود.
مهرانفر در همان پلان های اول، وقتی جوان را در نمایی از بالا در دل کویر به دنبال پیدا کردن آب راهی می کند، به گونه ای او را به تصویر می کشد که هر لحظه این امکان وجود دارد که آن وسعت خشکی جوان/ مخاطب را ببلعد و به این ترتیب، ما را از خطری که دنیای امروز با آن مواجه است، آگاه می کند.
تنها دو شخصیت در فیلم نامیده می شوند؛ ناهید و امیر. این نیز تکمیل کننده پازلی است که داستان برآمده از اسطوره و تاریخ به بار بنشیند. ناهید برگرفته از آناهید و آناهیتا، ایزدبانوی آب، به معنای ناآلوده و پاک و همچنین نام دیگر ستاره گردان «زهره» یا ستاره خنیاگر است و امیر هم به معنای میر و مهر و هم به معنای نامیرا و کسی که هرگز نمی میرد. این دو قرار است در وصلت یکدیگر، زایش آب را سبب شوند. مهرانفر در «خواب آب» با ایجاد تقابل بین امروز و دیروز، فضایی بین رویا و واقعیت خلق می کند و جوان امروزی، ماشین، موبایل و دانش مهندسی زمین را در مقابل باور پیرمرد، ناهید و اهالی آبادی روستای بالادست قرار می دهد؛ جوانی که با راهنمایی ناهید و با علامت گذاری نخ های رنگی که سر آن در خانه پیرمرد است، برای کشف و شهودی در دل زمین راه می سپارد. هر چند دیالوگ هایش با پیرمرد، خصوصا در ابتدای فیلم به اندازه کافی پخته نیست، یا حداقل بازیگر جوان آنها را بهخوبی ادا نمی کند، پاسخ پیرمرد او و البته ما مخاطبان را به فضای سورئالی می برد که نگاه اسطوره ای داستان پیروز می شود، چراکه ایده جوان مبنی بر پیدا کردن نقشه راه قنات از روی زمین و به دست آوردن آب بر اساس معادلات زمین شناسانه رنگ می بازد و او نیز با داستان عروس قنات و قدرت وجود او در سرداب برای زایش آب همراه می شود؛ بهخصوص که در انتهای فیلم، ناهید به روستای بالادست که آنها نیز به بی آبی دچارند، می رود تا باز چله نشین سرداب دیگری شود و آب بزاید و زندگی بیفروزد و اسطوره و باورهای کهن بال گیرند.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اخراجیها/ نگاهی به فیلم «خروج»
- بیحاصل!/ نگاهی به فیلم «خروج»
- گفتوگو با مهرشاد کارخانی/ جورقانیان عاشق واقعی سینما بود
- حتی اگر برای هیچکس مهم نباشد/ نگاهی به مستند «تیتراژ در سینمای ایران»
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ با زندگی، زندگی کنید!
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ پا روی زمین واقعیت و سر در تخیل داستان
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ سه میلیمتر، راه زندگی من را عوض کرد!
- گفتوگو با ژرژ هاشمزاده، کارگردان «در سکوت»/ معتقد به مانیفست دادن نیستم
- سونامی سرطان و سینما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالیست»
- داشتن یا نداشتن/ نگاهی به فیلم “زغال”
- عجایب و غرایبی به نام «کتاب آشپزی»/ نگاهی به فیلم «کتاب آشپزی»
- جهان برزخی متوسط / نگاهی به فیلم “روسی”
- حسرت/ نگاهی به فیلم «سورنجان»
- سکوت به مثابه فریاد/ نگاهی به فیلم “در سکوت”
- تمام داشتههای پنهان ما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- تحسین امیر کوستوریتسا از فیلم سینمایی «دوار» در جشنواره فیلم روح آتش
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر