سینماسینما، علیرضا نراقی
«درساژ»، نوشته حامد رجبی، اولین ساخته پویا بادکوبه، فیلمی درباره بلوغ است؛ درباره بزرگ شدن، درباره تلاش دختری که میان تمام کودکان اطرافش- از دوستان همسنوسالش گرفته تا خانوادهاش- تنها کسی است که میخواهد بزرگ باشد. داستان از یک شیطنت کودکانه شروع میشود. اما وقتی این شیطنت- دزدی از یک مغازه به عنوان سرگرمی- تبدیل به یک خطر میشود، آنگاه دیگر همه چیز جدیتر از یک سرگرمی است و حالا واقعیت با تمام دشواری و اضطراب خود به سرخوشی گلسا و دوستانش هجوم میآورد. اما در گلسا اتفاق مهمتری از جدی شدن یک شوخی میافتد، او سلوک دشواری از کودکی به پختگی را تجربه میکند. نکته اصلی دراماتیک در «درساژ» همین تحول است. آنچه از شخصیت گلسا شخصیتی دراماتیک میسازد، عمل خلاف انتظار او و تبدیل این گذر از یک بحران به یک سلوک برای بالغ شدن است. گلسا ابتدا با کنش پنهان کردن فیلم دزدی خود و دوستانش، یک کنش یا بهتر است بگوییم سوالی داستانی ایجاد میکند. اما این سوال برای اینکه از او شخصیتی دراماتیک بسازد، کافی نیست، بلکه نوع رویکرد و اعمال بعدی او در کشمکشهای حاصل از این کنش است که از او شخصیت میسازد. به دلیل روند کند و عدم حضور فعال گلسا در کشمکشهایی که تا میانه فیلم ادامه دارد، اینطور به نظر میرسد که او شخصیت تخت و منفعلی است که بیهوده فیلم روی لحظات تنهایی و سکوتش متوقف مانده، اما این تصور خیلی زود شکسته میشود. عصیان گلسا از میانه و با دیدن بیپناهی و تنهاییاش شکلی دیگر پیدا میکند. او شروع به کار کردن و مستقل شدن میکند، در مواجهه با دوستان و اطرافیانش حتی از قبل سرکشتر میشود، اما سرکشی آگاهانهای که با قدرت و اعتمادبهنفس همراه است. او گویی برای قویتر کردن خود به جسمش فشار میآورد و داوطلب کارهای سخت میشود؛ تا خانه میدود، وابستگیاش را از اشیای پیرامونش که در تاکید روی تلفن همراه متبلور است و حتی پول از دست میدهد و اینگونه تنها شخصیت کنشمند فیلم در میان همه آدمهای گیرافتاده در یک وضعیت قفلشده و پرفساد اجتماعی میشود. گلسا مدتی ساکت مانده بود تا مانند یک کودک دنیا به دادش برسد، اما او از انفعال به جایگاه اصلی پیشبرنده کنش ارتقا پیدا میکند و این تحول، «درساژ» را از یک فیلم اجتماعی صرف که نمایشگر وضعیت بحرانی آدمهای بیمایه است، به یک درام جذاب و شخصیتمحور تبدیل میکند که اساسا نگاه ویژهای به انسان و تحول فرد در جامعه دارد. تحولی که هم مقید به مرزهای یک فیلم نوجوانانه است و هم بینشی وسیعتر از تحولات یک برهه سنی حساس میسازد.
دوربین پویا بادکوبه دارای تنش است، روی چهرهها و مکان ها لرزشی خفیف دارد، اما بااینحال التهاب کاذب ایجاد نمیکند و اتفاقا به جای فاصله گرفتن از آدمها روی صورتها بیشتر از موقعیتهایی که شخصیتها در آن قرار دارند، میماند. ما تشنه دیدن واکنشهای جزئی گلسا و آن نگاه نافذ و صورت گاه سنگی او هستیم، برای همین هر چقدر که دوربین- حتی در حال دویدن- به صورت گلسا نزدیک میماند، زیاد نیست، بلکه با توجه به فیلمنامه ضروری است.
«درساژ» اگرچه نقطه عظیمت و عوامل کمککننده در پیشبرد درامش مایههای اجتماعی و جغرافیایی دارد و صاحب دلالتهایی معنادار نسبت به جامعه امروز ایران است، اما از سطح آنچه به غلط «سینمای اجتماعی» ایران خوانده میشود، فراتر میرود و به یک تصویر انسانی از یک برهه حساس از زندگی یک انسان خاص و جذاب میرسد و به همین دلیل درنهایت برای مخاطب خود تصویری فراتر از زمان و جغرافیا میسازد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اخراجیها/ نگاهی به فیلم «خروج»
- بیحاصل!/ نگاهی به فیلم «خروج»
- گفتوگو با مهرشاد کارخانی/ جورقانیان عاشق واقعی سینما بود
- حتی اگر برای هیچکس مهم نباشد/ نگاهی به مستند «تیتراژ در سینمای ایران»
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ با زندگی، زندگی کنید!
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ پا روی زمین واقعیت و سر در تخیل داستان
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ سه میلیمتر، راه زندگی من را عوض کرد!
- گفتوگو با ژرژ هاشمزاده، کارگردان «در سکوت»/ معتقد به مانیفست دادن نیستم
- سونامی سرطان و سینما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالیست»
- داشتن یا نداشتن/ نگاهی به فیلم “زغال”
- عجایب و غرایبی به نام «کتاب آشپزی»/ نگاهی به فیلم «کتاب آشپزی»
- جهان برزخی متوسط / نگاهی به فیلم “روسی”
- حسرت/ نگاهی به فیلم «سورنجان»
- سکوت به مثابه فریاد/ نگاهی به فیلم “در سکوت”
- تمام داشتههای پنهان ما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
آخرین ها
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه